Labvoedingen
Een labvoeding is een apparaat waarmee een specifieke spanning en/of stroom aan een verbruiker (een ander apparaat) kan worden geleverd. Labvoeding is de naam die wij bij Conrad veelal hanteren. Hetzelfde apparaat is ook wel bekend als laboratoriumvoeding, bench top power supply, hobbyvoeding of regelbare netvoeding.
Wat is een labvoeding?
Met een labvoeding voorziet u een aangesloten verbruiker (een ander apparaat) van de juiste spanning en stroom. De spanning en stroom is bij de meeste labvoedingen regelbaar. U bepaalt als gebruiker dus zelf (binnen een bepaalde ‘range’) hoeveel spanning en/of stroom er wordt geleverd. Dit maakt het een onmisbaar apparaat als u veel met elektronica werkt (zowel hobbymatig als professioneel).
Wilt u een 15V/DC schakeling testen, dan stelt u de labvoeding hier op in. Werkt uw volgende project met een maximale stroom van 1 Ampère, dan past u de stroom hier eenvoudig op aan. Natuurlijk is dit ook op te lossen met een losse stekkernetvoeding (adapter), maar deze zijn vaak niet regelbaar (of slechts beperkt) en gebonden aan een specifieke connector.
Welke soorten labvoedingen zijn er?
De meeste labvoedingen doen wel grofweg hetzelfde, maar toch is er een aantal verschillen waar u zeker op moet letten bij aanschaf. Wij behandelen hier de belangrijkste.
Regelbaar spanning en stroom?
De meeste labvoedingen hebben een regelbare spanning en stroom, maar dit geldt niet voor alle labvoedingen. Er zijn ook modellen die een vaste spanning leveren. Deze zijn daardoor niet zonder meer geschikt voor alle schakelingen. Wilt u de voeding gebruiken voor meerdere projecten (oftewel, u wilt flexibiliteit) dan kunt u beter kiezen voor een regelbare labvoeding.
In de technische gegevens van de labvoeding staan altijd de mogelijke spanning (in volt) en de stroom (in Ampère). Bij een regelbare voeding staat ook de minimale- en maximale waarde vermeld (de regelbare interval dus). Let op; de meeste labvoedingen werken alleen met gelijkspanning (DC), wisselspanning (AC) is alleen te vinden op een beperkt aantal modellen. Het daadwerkelijke regelen van deze waarden verloopt veelal via draaiknoppen op de labvoeding. De wat luxere modellen bieden u als gebruiker de mogelijkheid tot het ‘grof’ instellen voor een globale instelling en ‘fine’ voor het nauwkeurig bijstellen.
Bekijk hier onze regelbare labvoedingen
Bench top power supply of 19”?
Er bestaan labvoedingen die u op iedere willekeurige werkplek kunt gebruiken. Deze zet u simpelweg op de werkplek neer en plugt de stekker in de contactdoos. In de meeste gevallen kiest u dit model. Wij hebben hier geen aparte benaming voor en noemen dit simpelweg een ‘labvoeding’. Er bestaan echter ook 19”modellen. Deze zijn geschikt voor inbouw in een 19” rack.
Een 19” labvoeding
Lineair of geschakeld?
Een labvoeding is geschakeld of lineair geregeld. Een geschakelde voeding is wat moderner en heeft de benodigde elektrische (digitale) componenten aan boord om de ingangsspanning om te zetten in de gewenste uitgangsspanning. Een lineaire voeding werkt met een zware (analoge) transformator. Een geschakelde voeding werkt in principe efficiënter en zal minder energie verbruiken. Dit heeft – voornamelijk bij ‘normale’ stekkernetvoedingen – de voorkeur ten opzichte van een ‘ouderwetse’ lineaire voeding.
Bij een labvoeding is het een ander verhaal. Het hogere energieverbruik van de lineaire voeding is vaak geen probleem, een correcte en betrouwbare werking is dat wel. Tel daarbij op dat een lineaire voeding minder gevoelig is voor ruis en goed omgaat met inductieve belasting. Met inductieve belasting bedoelen wij bijvoorbeeld een spoel (motor, transformator, etc.).
Digitaal of analoog?
Deze keuze is meestal een persoonlijke. Er zijn labvoedingen met een digitaal display, maar ook labvoedingen waarbij de spanning/stroom wordt weergegeven via een analoog metertje. Een digitaal display heeft als voordeel dat de waarde nauwkeurig af te lezen is. Bij een analoog display is dit wat lastiger. Een analoog display geeft een wijziging in de spanning/stroom echter wat eenvoudiger weer.
Een digitale labvoeding
Een analoge labvoeding
Welke functies zijn er belangrijk?
Is de keuze voor het type labvoeding gemaakt, dan is het tijd om de selectie wat aan te scherpen. Er zijn namelijk functies die het werken met de voeding een stuk eenvoudiger maken. Een aantal van deze functies is vrijwel onmisbaar (en aanwezig op de meeste modellen). Sommige andere functies zijn prettig om te hebben, maar niet noodzakelijk voor iedere toepassing.
C.C. en C.V. (Constant Current en Constant Voltage)
De waarde C.C. betekent Constant Current. De stroom wordt in dit geval constant (stabiel) gehouden door de labvoeding. Dit houdt in dat de waarde van de spanning kan variëren. Bij de waarde C.V. is dit andersom, de spanning blijft stabiel maar de stroom fluctueert. Deze werking komt voort uit het natuurkundige principe van de Wet van Ohm.
Een labvoeding zal normaal gesproken werken volgens het C.V. (Constant Voltage) principe. De meeste verbruikers zijn namelijk kritischer wat spanning betreft dan qua stroom. Is er niets te regelen op de labvoeding, dan werkt de voeding volgens dit C.V. principe. Wilt u ook de maximaal te leveren stroom kunnen regelen, dan moet u een labvoeding kiezen waarbij ook een limiet voor de stroom (current) ingesteld kan worden.
Aantal uitgangen
De meeste labvoedingen beschikken over één uitgang. U kunt er dus maximaal één project mee ‘voeden’. Is dit niet genoeg, dan zijn er ook labvoedingen met meerdere uitgangen. Deze uitgangen kunnen in serie worden gebruikt, maar bij sommige modellen ook parallel. U kunt natuurlijk ook meerdere labvoedingen naast elkaar gebruiken, maar heel erg efficiënt werkt dat niet (en in de praktijk is dit ook niet voordeliger ten opzichte van één voeding met meerdere uitgangen).
De aansluiting op een labvoeding is doorgaans een 4mm female connector (bus) aan de voorzijde. U sluit hier eenvoudig verschillende meetsnoeren of zelf geconfectioneerde snoeren met labconnectoren op aan. Er zijn echter ook labvoedingen met een schroefaansluiting waar verschillende aders ingeklemd kunnen worden.
Programmeerbare labvoeding
Werkt u vaak met vooraf bekende waarden, dan is een programmeerbare labvoeding wellicht een mooie toevoeging. Een dergelijke labvoeding werkt met zelf instelbare ‘presets’ die eenvoudig via een druk op de knop kunnen worden opgeroepen. U hoeft dus niet elke keer de voeding opnieuw in te stellen. Perfect voor repeterende werkzaamheden, maar ook voor gebruik in het onderwijs (u kunt als docent de waarden instellen, de leerling kan vervolgens weinig meer fout doen).
Een vergelijkbare (maar toch afwijkende) functie is de mogelijkheid tot het in-/uitschakelen van een uitgang. Bij een dergelijke labvoeding kunt u de spanning/stroom regelen zonder dat dit direct effect heeft op de aangesloten verbruiker, u kunt de uitgang namelijk uitzetten. Bent u tevreden met de instelling, dan zet u de uitgang weer aan.
Welk merk labvoeding is een goede
Er zijn verschillende aanbieders van labvoedingen. De meeste merken richten zich op een bepaald deel van de markt, maar er zijn ook aanbieders die met meerdere modellen in het assortiment. Zoekt u een betrouwbaar model waar u dagelijkse belangrijke werkzaamheden mee gaat uitvoeren, kies dan altijd een A-merk. Hierbij kunt u denken aan Keysight Technologies, Rohde & Schwarz, Keithley, GW Instek, Gossen Metrawatt of EA Elektro.
 |  |  |
Is de kwaliteit belangrijk, maar speelt de prijs ook mee, dan zijn er betere keuzes te maken. Merken als Rigol en Statron biedt bijvoorbeeld uitstekende labvoedingen tegen een acceptabele prijs. Maar kijk hier zeker ook bij de wat geavanceerdere modellen van Voltcraft die tegen een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding te koop zijn.
 |  | |
Heeft u een labvoeding nodig, maar gaat u hier niet het uiterste van vergen, dan hebben wij hier een aantal interessante merken voor in ons assortiment. Hierbij kunt u denken aan de instapmodellen van Voltcraft. Maar ook Velleman en Basetech maken voordelige labvoedingen voor hobby en onderwijs.
 | ||
Tip: staar u in eerste instantie niet blind op het merk, kijk eerst naar uw eigen wensen en de specificaties van de voeding en laat vervolgens de merken afvallen die niet voldoen aan de gewenste kwaliteit en/of prijs.